Michelangelo’s Pieta: Rome and Florence

Today I would like to share with you some thoughts on two Michelangelo sculptures with the same subject: Pieta.

There is a third Michelangelo Pieta in Milan, Italy, but I will not include it in this post.

Lets begin with the definition of Pieta:

Mary with Jesus Christ’s body: a painting or sculpture of the Virgin Mary mourning over Jesus Christ’s dead body” (source: encarta)

Pieta, Rome, St Peters Basilica
Michelangelo: Pieta, Rome, St Peters Basilica

Rome Pieta

The first and more famous is the Pieta in Rome, St. Peter’s Basilica, Pieta Chapel.

Michelangelo sculpted the Rome Pieta when he was 24 years old, in 1499. Supposedly, this is the most famous sculpture in the world, and bears the signature of Michelangelo. It must be noted that Michelangelo has not signed any other of his works.

The form of the sculpture is the most common in Christianity in and after the Medieval Ages, while the style is typical of High Renaissance. Beauty to the extreme and shining marble surfaces. 

The overall feeling from the sculpture is serenity, and the controlled emotion. It is as if either the dead Christ will wake up anuy moment, so we are waiting for this to happen, or that Death is inevitable and we must find a way to cope with it without wasting a lot of energy.

The face of Jesus
The face of Jesus

The face of Jesus which we cannot see easily when we visit the chapel, more or less confirms this transient state between life and death, as if a negotiation is in progress, and Jesus takes a nap until they agree on what will happen. And what a perfect face! There is no wrinkle, not a scratch, not a single hair sticking out, only the closed eyes give an indication that this face may not be alive after all.

Mary's face
Mary's face

Mary is so young that she created a lot of comments when the Pieta was shown to the public of Rome. Michelangelo claimed that pure women never age, a statement that can be attributed to his “political” rather than artistic spirit.

She does not seem to be mourning, but coping with a difficult situation, she is almost detached from the drama, a sympathetic observer rather than the Mother of the Dead Jesus.

There is more drama in the folds of Mary’s dress than in her face.

Florence Pieta

The Florence Pieta (it is also called deposition, or the Bandini Pieta) was never finished. Michelangelo in a rage after ten years of work tried to destroy it in 1555, but he did not manage to do so. The sculpture was saved by a servant named Antonio, then bought by the Florentine Banker Bandini and repaired by one of Michelangelo’s  assistants (Cacagni). 

Pieta, Florence, Museo Duomo
Michelangelo: Pieta, Florence, Museo Duomo

The form in the Florence Pieta is not the ordinary one. There are four figures, in a complex arrangement of twisted bodies and spread arms and legs.

Mary is on her knees trying to support the body of Jesus, but she cannot manage this on her own. The bearded man (Nicodemus?) is helping her, and at the same time is becoming the tip of the pyramid of the composition.

It is clear that Mary belongs ot the “unfinished-damaged” part of the sculpture, but it does not matter a single bit! I think that the power of the sculpture is to a large extent due to this unique and moving combination of the “finished” and the “unfinished” parts. 

Christ and Mary
Jesus and Mary

There is no distance between the two faces, of Jesus and Mary. They touch and blend into a powerful pair that is full of the Drama and the Despair and the Loss.

Bearded Man
Bearded Man

The bearded man is said to be Michelangelo himself, as according to Giorgio Vasari, the artist intended to place the sculpture on his tomb. His poweful figure is providing shelter to Mary and is also supporting the body of Jesus. His face is the epitomy of sorrow and contemplation of the Drama of Death.

Pieta, Florence, Museo Duomo
Michelangelo: Pieta, Florence, Museo Duomo

From this angle we can see that the bearded man’s head is also at an angle, along with his shoulders and arms that provide to the sculpture a sense of motion that contrasts the lifeless body of Jesus. 

Jesus and Mary
Jesus and Mary

There has been a lot of research on the events surrounding this sculpture. Even IBM have been involved, in an effort to reproduce the original before it was mutilated by Michelangelo. I leave all of this to the experts. As far as I am concerned, the Florence Pieta is one of the most powerful sculptures I have seen and I consider it as a must for every visitor of Florence.

13 comments

  1. Επισκεπτομαι την γλυπτοθηκη σου πρωϊ Κυριακης (ειναι συνηθως η ωρα που επισκεπτομαι εκθεσεις χμ) και παρατηρω τις λεπτομερειες. Την Πιετα στην Ρωμη την εχω δει απο κοντα. Οσο επιτρεπεται. Αλλα μια φορα σε ηλικια 14 χρονων. Σ’ αυτη την τρυφερη ηλικια ειχα σκεφτει απαλ, μα πως ενα κομματι μαρμαρο εγινε ενα τοσο ομορφο γλυπτο. Γιατι εχεις δικιο, το πρωτο εργο του Μικελαντζελο το διακρινει η αισθητικη ομορφια παντου.
    Το δευτερο δεν το εχω δει. Καταλαβαινω ομως την αναγκη του καλλιτεχνη να εκφρασει την ωριμοτητα του και μη σου κανει εντυπωση, καταλαβαινω και την μη ικανοποιηση του. Προς Θεου δεν κρινω την τεχνη κρινω την ψυχη του γλυπτη. Η αναλυση σου ειναι συναρπαστικη αλλα επιτρεψε μου να θαυμασω ακομα μια λεπτομερεια στο γλυπτο. Ο διαφανος χιτωνας.
    Σ’ ευχαριστουμε για το εικαστικο ξυπνημα.

  2. @Δεσποιναριον: ομολογω οτι η Υψηλη Αναγεννηση δεν με συγκινει πια οπως παληα! Βλεπω την Ανοιξη του Μποτιτσελι και αισθανομαι οτι ειμαι σε υπερβολικα ονειρικη χωρα! Δεν αποθω τα ονειρα, αλλα θελω το συνολο να εχει απολα! Αυτη δε η τελειοτητα των παντων με προδιαθετει αρνητικα. Απο την αλλη μερια, ο ωριμος Μικελαντζελο με την Πιετα της Φλωρεντιας, ο καλλιτεχνης που τα σπαει ολα απο την οργη του και το αδιεξοδο που αισθανεται, ειναι πολυ κοντα μου, σχεδον τον ψηλαφω.
    Γιατι πιστευω οτι στη βαση καθε μεγαλης καλλιτεχνικης δημιουργιας παραμονευει μια τεραστια εσωτερικη συγκρουση, ενα τραγικο αδιεξοδο που βγαινει ως οιστρος δημιουργικος, ενω σε αλλους ανθρωπους καταληγει να γινεται ψυχωση.
    Η αντιληψη του οτι καθε εργο τεχνης εμπεριεχει την αυτοκαταστροφη του, οδηγησε τον Ιταλο Lucio Fontana (πεθανε το 1968) στο να τραυματιζει τους πινακες του, με σκισηματα, τρυπες και αλλα συναφη.

  3. Αγαπημένε Παναθήναιε,
    Τον περασμένο Μάιο εδέησε να δώ την Πιετά του Μικελάντζελο στο Ντουόμο της Φλωρεντίας και είναι συγκλονιστική. Σε καθηλώνει το σύμπλεγμα, η έκφραση, οι λεπτομέρειες του γλυπτού. Νομίζω πως είναι το τελευταίο έργο προ του θανάτου του κι εκεί αποτυπώνεται η ωριμότητα και η πείρα μιας ζωής.

  4. @Ιουστινακι: εισαι απο τους ευτυχεις θνητους! ειναι εργο που σε εξοικειωνει με το Μαρτυριο και τον αναποφευκτο Θανατο

  5. Αν και ο Μιχαήλ Άγγελος είναι ο αγαπημένος μου γλύπτης δεν έχω ακόμα αξιωθεί να δω από κοντά κάποιο έργο του. Δεν θα αργήσει όμως να έρθει η ώρα που το όνειρο μου αυτό θα γίνει πραγματικότητα. Δεν μπορώ καν να φανταστώ το δέος που έχουν νιώσει όσοι έχουν δει έργα του!

  6. @Αποστολος: καλως ηρθες, και με το καλο να απολαυσεις τον Μικελαντζελο! οτι και να λεμε με λογια, μονο οταν βρεθεις μπροστα σε ενα εργο μπορει να αισθανθεις πραγματικα τη συγκινηση, το δεος, την περηφανεια!

    1. Thank you Edward. Until you see the sculptures you have no idea of how powerful they are! And after you see them , their image remains imprinted on your mind and soul!

Comments are closed.