Ενας απο τους μυθους της Ελλαδας ειναι ο μυθος της Δαναης.
Θα σταθω στο επιεσοδιο με τη χρυση βροχη και θα το ντυσω με τα χρωματα και τα σχηματα ζωγραφων που εμπνευστηκαν απο το θεμα.
Η ελευθερη αποδοση του επεισοδιου εχει ως ακολουθως:
“Μια φορα κι εναν καιρο, ζουσε ενας βασηλιας με το ονομα Ακρισιος. Ειχε γυναικα την Ευρυδικη, και κορη την Δαναη. Βασιλευε ομορφα και καλα στην Πολη του Αργους, ωσπου μια μερα τα παντα χαλασαν.
Ο Βασιληας ελαβε χρησμο οτι μια μερα θα τον σκοτωσει ο γυιος της Δαναης.
Πανικοβλητος, εχτισε μεσα στη γη ενα δωματιο με σιδερενιους τοιχους και εκλεισε εκει μεσα τη Δαναη. Ενα μονο μικρο παραθυρο στην οροφη εριχνε λιφο φως στην φυλακη της Δαναης.
Τα εφερε ομως ετσι η μοιρα και ο Διας ερωτευθηκε τη Δαναη. Κι ετσι περασε απο το μικρο παραθυρακι της στεγης, παρουσιαστηκε μπροστα της σαν χρυση βροχη, και της εκανε ερωτα.
Υστερα απο 9 μηνες η Δαναη γεννησε τον Περσεα.”
Σταματω εδω γιατι ο μυθος εχει μεγαλη και υπεροχη συνεχεια, ισως θα τη δωσω σε επομενες αναρτησεις.
Το επεισοδιο ενεπνευσε πολλους και μεγαλους καλλιτεχνες μεσα στους αιωνες, κι ετσι εχουμε πολλες αναπαραστασεις, μερικες απο τις οποιες θα δουμε σημερα.
Ξεκινω με ενα αγγειο απο το Λουβρο. Η Δαναη μοιαζει εκπληκτη, και απλα παρατηρει μαλλον παθητικα. Η σταση του σωματος της δεν ειναι ερωτικη, απλα ειναι ξαπλωμενη.
Συνεχιζω με τον αγαπημενο μου Τιτζιανο, με την καλυτερη εκδοχη του επεισοδιου, που φιλοξενειται σημερα στην Βιεννη. Εδω ο ζωγραφος παρεβιασε τον μυθο, κι ετσι η Δαναη ειναι σε πολυτελες δωματιο, με θεα, και ο Διας ερχεται σαν χρυσο συννεφο που γινεται χρυση βροχη. Η παραμανα απλωνει την ποδια για να τις μαζεψει, ενω η Δαναη ειναι πιο υποψιασμενη, και κοιταζει δυσπιστα, ενω η σταση του σωματος δηλωνει αυτη την αναμονη να φανερωθει αυτο που πραγματικα ειναι μεσα στη βροχη.
Συνεχιζω με την εκδοχη της Δαναης του Τιτζιανο που σημερα φιλοξενειται στην Αγια Πετρουπολη.
Υπαρχει και αλλη εκδοχη, που φιλοξενειται στη Ναπολη. Εδω την θεση της παραμανς λαμβανει ο Ερως, ενω ολ μηρος της Δαναης καλυπτεται απο ενα σεντονι.
Μια απο τις ελαχιστες γυναικες ζωγραφους του 17ου αιωνα, η Αρτεμισια Τζεντιλεσκι, απεθανατησε και αυτη το επεισοδιο. Εδω ειναι νυχτα, η Δαναη εχει τα ματια κλειστα και δειχνει αποκοιμισμενη. Το εντυπωσιακο κοκκινο υφασμα στην κλινη κοντραρει το παλλευκον της σαρκας της νεας.
Ενα τετοιο θεμα δεν θα μπορουσε να αφησει αδιαφορο και τον μεγιστο Ρεμπραντ, που ζωγραφισε και αυτος τη Δαναη. Στον πινακα αυτον ο χωρος ειναι εντελως εσωτερικος, δεν φαινεται ουρανος. Ολο το παιχνιδι γινεται με το φως, ενω η παραμανα στο βαθος ειναι πιο μαζεμενη απο εκεινη του Τιτζιανο, και παρατηρει μονο χωρις να επιχειρει αποθησαυριση. Η σταση του σωματος της Δαναης ειναι σα να εχει μολις ξυπνησει και να ξεσκεπαστηκε για να σηκωθει, ειναι εκπληκτη, και τεινει την χειρα προς την πηγη του φωτος.
Κλεινω αυτη την περιοδεια με τον Κλιμτ, που απεδωσε και αυτος την Δαναη. Οποια ομως Δαναη! Ας μιλησει η εικονα μονη της!
