Richard Wagner – Mathilde Wesendonck

Συνεχιζω σημερα στο μονοπατι  των ερωτων και των μουσων.  Μετα τον Ευγενιο Ονεγκιν και την Τατιανα,  τον Λεος Γιανατσεκ και την Καμιλα Στοσλοβα,  ηρθε η σειρα του Ριχαρδου Βαγκνερ και της  Ματθιλδης Βεζεντονκ.

Ριχαρντ Βαγκνερ - Πορτραιτο απο τον Ρενουαρ
Ριχαρντ Βαγκνερ - Πορτραιτο απο τον Ρενουαρ

Ο Ριχαρδος Βαγκνερ απο το 1849 ηταν προσφυγας, εχοντας εγκαταλειψει τη Λειψια, και καταδιωκομενος για τις πολιτικες του αντιληψεις.

Το 1851 βρηκε καταλυμα στη Ζυριχη, στο σπιτι του εμπορου Οτο Βεζεντονκ, που τον γνωρισε σε μια συναυλια με εργα του. Μαζι με τον Βεζεντονκ, γνωρισε και τη γυναικα του Ματθιλδη.

Οι Βεζεντονκ ηταν πατρονες των τεχνων και της μουσικης. Στο σπιτι τους στη Ζυριχη δεχοντουσαν τον Φρανς Λιστ, οπως κα τους Χανς και Κοζιμα φον Μπυλοου.

Οτο και Ματθιλδη Βεζεντονκ
Οτο και Ματθιλδη Βεζεντονκ

Ο ευκαταστατος εμπορος μεταξης διεθεσε στον Βαγκνερ και τη γυναικα του Μινα ενα ξυλινο σπιτι στον κηπο της βιλλας του, που ο Βαγκνερ ονομασε το “Ασυλο στον Πρασινο Λοφο”. Εκει αναπτυχθηκε το παραφορο παθος του Συνθετη προς την Ματθιλδη.

Την παραμονη Πρωτοχρονιας του 1857 ο Συνθετης παραδιδει το λιμπρεττο του “Τριστανος και Ιζολδη” στην αγαπημενη του, με αφιερωση: “Πληρης χαρας, χωρις ιχνος απο πονο, αγνος και ελευθερος, για παντα μαζι σου”.

Οπως συνηθιζεται, η γυναικα του Βαγκνερ παρελαβε κατα λαθος ενα ερωτικο σημειωμα προς την Ματθιλδη και ανοιξαν οι πυλες της Κολασεως. Λιγο αργοτερα, τον Αυγουστο 1858 ο Βαγκνερ αναχωρει εσπευσμενα απο τον Πρασινο Λοφο, με κατευθυνση τη Βενετια. Χωριζει την Μινα, και χανεται απο τον κοσμο της Ματθιλδης. Σε επιστολη του στην Ελιζα Βιλλε το 1863 ο Βαγκνερ ομολογει οτι η Ματθιλδη ηταν ο πρωτος και μοναδικος του ερωτας.

Οι Βεζεντονκ το 1871 πουλανε την βιλλα και επιστρφουν στη Γερμανια.

Η Βιλλα στονΠρασινο Λοφο
Η Βιλλα στον Πρασινο Λοφο

 Απο το 1952 η Βιλλα ειναι το Μουσειο Ριτμπεργκ στην πολη της Ζυριχης. Το “Ασυλο” του Βαγκνερ ειναι σημερα η Βιλλα Σονμπεργκ.

Το ερωτικο παθος του Βαγκνερ τον οδηγησε στο να μελοποιησει πεντε ποιηματα της Ματθιλδης, τα “Τραγουδια Βεζεντονκ”.

Mathilde Wesendonck (1850) by Karl Ferdinand Sohn, in the StadtMuseum Bonn
Mathilde Wesendonck (1850) by Karl Ferdinand Sohn, in the StadtMuseum Bonn

Η Ματθιλδη εκτος απο ποιηματα, εγραψε βιβλια και εκανε μεταφρασεις.

Παραθετω στη συνεχεια στα αγγλικα δυο απο αυτα, σε ανεπαναληπτες ερμηνειες απο δυο Μεγαλες Κυριες του Ρεπερτοριου.

Im Treibhaus (In the Hothouse)

High-vaulted crowns of leaves, Canopies of emerald,

You children of distant zones, Tell me, why do you lament?

Silently you bend your branches, Draw signs in the air,

And the mute witness to your anguish – A sweet fragrance – rises.

In desirous longing, wide You open your arms,

And embrace through insane predilection

The desolate, empty, horrible void.

I know well, poor plants, A fate that we share,

Though we bathe in light and radiance,

Our homeland is not here!

And how gladly the sun departs

From the empty gleam of the day,

He veils himself, he who suffers truly,

In the darkness of silence.

It becomes quiet, a whispered stirring

Fills uneasily the dark room:

Heavy drops I see hovering On the green edge of the leaves.


Ακολουθει παραπομπη στο YouTube οπου η περιφημη Γερμανιδα σοπρανο Waltraut Meier αποδιδει το τραγουδι “Im Treibhaus”.

Οπως αναφερει ο Ιωαννης Φουλιας “Η μουσική του τραγουδιού Στο θερμοκήπιο (Im Treibhaus) υπήρξε μια μελέτη για τον Τριστάνο που βρήκε εφαρμογή στην εισαγωγή της τρίτης πράξεως του δράματος, με αντίστοιχο και στις δύο περιπτώσεις εξωμουσικό περιεχόμενο, δηλαδή την έκφραση του αισθήματος της μοναξιάς και της απουσίας του ιδανικού “περιγύρου”. ”

Traume

(Dreams)

Tell me, what kind of wondrous dreams are embracing my senses,

that have not, like sea-foam, vanished into desolate Nothingness?

Dreams, that with each passing hour, each passing day, bloom fairer,

and with their heavenly tidings roam blissfully through my heart!

Dreams which, like holy rays of light sink into the soul,

there to paint an eternal image: forgiving all, thinking of only One.

Dreams which, when the Spring sun kisses the blossoms from the snow,

so that into unsuspected bliss they greet the new day, so that they grow,

so that they bloom, and dreaming, bestow their fragrance,

these dreams gently glow and fade on your breast, and then sink into the grave.

    Translation from German to English copyright © byEmily Ezust 
    (emily (AT) lieder (DOT) net)

Παραθετω απο το YouTube την εκτελεση του τραγουδιου απο την Αμερικανιδα Σοπρανο Jessye Norman. Μεθεξη!

“Traume”

10 comments

  1. Αναρωτιεμαι καμια φορα, οι διασημοι ερωτες ειναι πραγματικα πιο δυνατοι και συγκλονιστικοι η εμεις τους βλεπουμε ετσι. Τωρα τι να σχολιασω για τους ερωτες των αλλων οταν δεν εχω αποκωδικοποιησει ακομα τους δικους μου. Σας ευχομαι καλη εβδομαδα.

  2. Αγαπημένε Αθηναίε,
    Γιατί σας πιάνει τα σαββατοκύριακα ο οίστρος να γράφετε για απόλυτους έρωτες, για ιδανικούς; Αναρρωτιέμαι καθώς η πόλη σας είναι ανοιξιάτικη, ομολογώ.

  3. @Πανας: συνολικη και πολυπλευρη και διαπλατη και ολοφωτη και ολοσκοτεινη και μαρτυρικη και ευτυχισμενη και καταραμενη και αδικημενη και ουρανια και …

  4. @μελισσουλα: ολοι οι μεγαλοι ερωτες ειναι δημιουργικοι και καταστροφικοι, το μονο που αλλαζει ειναι οι αναλογιες!

  5. @Δεσποιναριον: δε νομιζω οτι υπαρχει διαφορα, παρα μονο στο παραγομενο αποτελεσμα…
    ετσι σε μια εξαρση ποθου εγω μπορει να κατσω να φτιαξω μια ομορφη ζωγραφια, ο Μεγας Συνθετης θα γραψει το λιμπρεττο του “Τριστανος και Ιζολδη” …
    οσο για την αποκωδικοποιηση, αστα καλυτερα για την επομενη μετενσαρκωση!

  6. @Δενδρογαλη: ναι, ομορφα το θετεις, εκεινες τις εποχες θα πρεπει να ηταν εξαιρετικα δυσκολο για μια παντρεμενη αστη να δεχεται τετοια πολιορκια!
    ειναι επισης ενδιαφερον οτι η ληξη δεν προηλθε απο τον Οττο, τον συζυγο της Ματθιλδης, αλλα απο την Μινα, την συζυγο του Βαγκνερ!

  7. @Ιουστινακι: αγαπητη μου ειναι επειδη επιστρεφω στη “βαση” μου απο τις περιοδιες μου στα Βαλκανια και ξεχναω για λιγο τα επαγγελματικα, και ο νους στρεφεται σε συμβαντα και καταληξεις που σημαδεψαν και πληγωσαν!
    ειναι τοσο απλο, και δεν εχει καμια σχεση με τον καιρο!

Comments are closed.