Σημερα γιορταζουμε την Ανασταση στην Ορθοδοξη Εκκλησια και θελω να μοιραστω μαζι σας την καλυτερη απεικονιση της Αναστασης ολων των εποχων. Στις προηγουμενες αναρτησεις για την Σταυρωση και την Αποκαθηλωση η προτιμηση μου στραφηκε στη Δυση, με την Ανασταση γυρναω στην Ανατολη, και δη την Βασιλευουσα Πολη.
Στην Μονη της Χωρας, στην Κωνσταντινουπολη υπαρχει η ωραιοτερη απεικονιση της Αναστασης που εχω δει ποτε. Για το λογο αυτο δεν θα περασω σημερα σε παραθεση πολλων εργων. Η τοιχογραφια στο παρεκκλησι της Μονης ειναι μοναδικο αριστουργημα. Θεωρειται οτι ολοκληρωθηκε στο πρωτο μισο του 14ου αιωνα.
Η συνθεση ειναι μεγαλοπρεπης. Ο Ιησους ελκει τον Αδαμ και την Ευα απο τους ταφους, ενω ο Σατανας κειται στο εδαφος αλυσοδεμενος αναμεσα στα σκορπισμενα απομειναρια απο τις Πυλες του Αδη.
Το μεγαλειο της απεικονισης φαινεται στην επομενη λεπτομερεια.
Ο Ιησους περιβαλλεται απο ενα κουβουκλιο με αστερια και λαμψη λαμπρη.Το σωμα του εχει μια κλιση που αποδιδει κινηση και ενεργεια, ανεστηθη και θα αναστησει μαζι του και αλλους πολλους!
Η γυναικα Ευα ειναι και η Μητερα του η Παναγια!
Στην επομενη λεπτομερεια, ο Αδαμ κρατιεται απο το χερι του Ιησου. Ο Αδαμ ως σεβασμιος γερων!
Τα χρωματα ειναι απαλα, παστελ, τυπικα της Παλαιολογιας εποχης.
Ο Χρηστος Γιανναρας εχει αναπτυξει την πιο ενδιαφερουσα θεωρια για το νοημα της Αναστασης στην Ορθοδοξη Χριστιανοσυνη. Ειναι, λεει, η αρνηση της μονηρους υπαρξεως, η κατανικηση του θανατου δια της ενσωματωσεως εις το σωμα της εκκλησιας, που αποτελει το συνολο των πιστων που υπαρχουν οχι ως μοναδες, αλλα ως ενεργοι μετεχοντες πιστοι. Δεν ξερω αν το απεδωσα καλα, αλλα το βρισκω πολυ αισιοδοξο και πρωτοτυπο σαν αντιληψη, και θα ηθελα να κλεισω το σημερινο αναστασιμο αρθρο με αυτη την αναφορα.
Ευχομαι σε ολους τους φιλους και περαστικους Καλη Ανασταση και Καλο Πασχα!
Παραπομπη
“Η ανάσταση του Χριστού δεν περιγράφεται στα τέσσερα ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης. Δίδονται μόνο οι μαρτυρίες ανδρών και γυναικών που επισκέφτηκαν τον κενό τάφο ή συναντήθηκαν με τον αναστημένο Χριστό. Γι’ αυτό άλλωστε και η βυζαντινή εικονογραφία – πλην ορισμένων περιπτώσεων που μαρτυρούν μάλλον δυτική αναγεννησιακή επίδραση – παριστάνει όχι τη σκηνή της ανάστασης αλλά τον αναστημένο Χριστό να σηκώνει από το βασίλειο του Αδη έναν άνδρα (τον Αδάμ) και μια γυναίκα (την Εύα) ως εκπροσώπους του ανθρώπινου γένους, υπογραμμίζοντας έτσι τις ανθρωπολογικές προεκτάσεις της ανάστασης. Ωστόσο το Ευαγγέλιο του Πέτρου, ένα κείμενο του 2ου αιώνα μ.Χ., δίνει μια φανταστική περιγραφή της ανάστασης παρουσιάζοντας τον Χριστό με υπεράνθρωπες, μυθικές διαστάσεις να εξέρχεται του τάφου:
«Καθώς ξημέρωνε το Σάββατο, νωρίς το πρωί ήρθε πλήθος κόσμου από την Ιερουσαλήμ και τη γύρω περιοχή, για να δουν τον σφραγισμένο τάφο. Τη νύχτα όμως κατά την οποία ξημέρωνε η Κυριακή, οι στρατιώτες είδαν τους ουρανούς να ανοίγουν και δύο άνδρες να κατεβαίνουν από ‘κεί μέσα σε λαμπερό φως και να πλησιάζουν τον τάφο. Εκείνη η πέτρα που είχε τοποθετηθεί μπροστά στην είσοδο κύλησε από μόνη της και ήρθε στο πλάι, ο τάφος άνοιξε και οι δύο νεανίσκοι μπήκαν μέσα. Οταν λοιπόν οι στρατιώτες τα είδαν αυτά,ξύπνησαν τον εκατόνταρχο και τους πρεσβυτέρους – γιατί κι αυτοί επίσης φύλαγαν τον τάφο. Και ενώ αφηγούνταν αυτά που είδαν, βλέπουν πάλι να βγαίνουν από τον τάφο τρεις άνδρες, οι δύο από αυτούς υποβάσταζαν τον ένα και τους ακολουθούσε ένας σταυρός. Των μεν δύο το κεφάλι έφτανε ως τον ουρανό, ενώ του άλλου που τον οδηγούσαν το κεφάλι ξεπερνούσε τους ουρανούς. Οταν τα είδαν αυτά ο εκατόνταρχος και οι άνθρωποί του,έσπευσαν νύχτα στον Πιλάτο αφήνοντας τον τάφο που φρουρούσαν και ανέφεραν όλα αυτά που είδαν. Είχαν μεγάλη ταραχή και έλεγαν: “Αληθινά, αυτός ήταν ο Υιός του Θεού”».”
Πηγη: Ιωαννη Καραβιδοπουλου “Τα Πάθη και η Ανάσταση στα απόκρυφα ευαγγέλια” Εφημεριδα ΤΟ ΒΗΜΑ
Χριστος Ανεστη. Προλαβες κιολας να δημοσιευσεις αναστασιμο αρθρο. Φανταζομαι πριν το Πασχαλινο φαγοποτι. Και του χρονου καλο μου φιλαρακι.
Χριστός Ανέστη!!!!!
Να είστε καλά εσείς και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Ευχαριστούμε για άλλη μια φορά για την ενδιαφέρουσα και κατατοπιστική επίκαιρη ανάρτησή σας.Εχω την εντύπωση κάθε φορά που σας επισκέπτομαι ότι <> εγκυκλοπαίδεια ή ότι παρακολουθώ ομιλία σε συνέδριο.ΜΜΜ …να υποθέσω ότι είστε ακαδημαικός?Για μένα πάντως είστε δάσκαλος!
Εκείνο που πρόσεξα σε λεπτομέρεια της τοιχογραφίας είναι ότι ότι ο Ιησούς έλκει τον Αδάμ και την Εύα χωρίς αυτοί να τον κρατάνε,σαν να μη θέλουν.Ετσι το κατάλαβα.
Λατρεμένε Παναθήναιε,
Η Ανάσταση απεικονίζεται στην Ελληνική Ορθοδοξία μέσω της βυζαντινής τέχνης διότι η Ανατολή έχει φώς κι αισιοδοξία και ανάταση!
Με απλά λόγια χωρίς φιλοσοφικά ερείσματα. Δεν τα χρειαζόμαστε άλλωστε.
Αληθώς Ανέστη! Το ένιωσα σήμερα που ο ήλιος λάμπρυνε τη μέρα μας.
Κι ευτυχώς που έκανες την ανάρτηση στα ελληνικά. Δεν αντέχω άλλο το διεθνές περιβάλλον μου!
Καλημέρα αγαπητέ.
Ελπίζω να περάσατε τις ημέρες των γιορτών όπως ακριβώς θέλατε και φανταζόσασταν.
@δεσποιναριον: Αληθως Ανεστη! ΚΑι του χρονου με υγεια και χαρα και δημιουργια και στην πατριδα (οι παρεπιδημουντες!!!)
@ρουλα: Αληθως ο Κυριος! Ευχαριστω για τις ευχες σας και ανταποδιδω! Ευχαριστω και για την αποδοση του τιτλου του “δασκαλου”, που περισσοτερο αποδιδει το θετικο σας πνευμα παρα τις δικες μου ικανοτητες… οσο για τον Αδαμ και την Ευα, οντως υπαρχει μια αμφισημια στην εκφραση τους, μπορει και να μην θελουν, ειναι και δεν ειναι ετοιμοι να αποχωριστουν τον σκοτεινο Άδη
@ιουστινακι: Αναστασιν Χριστου θεασαμενοι… χαιρετε εις Μοντρεαλ καλη μου φιλη, η Ανατολη ειναι το μεγαλο αναπαντητο ερωτημα, μια αγαπη που δεν θα την καταλαβω πληρως ποτε, μια συνεχης εκπληξη και ανακαλυψη… με δεδομενο οτι ο μεγιστος ογκος των γραφων του Βυζαντιου εχει χαθει, ειμαστε νομιζω ακομη στο πελο της γνβσης που εξυφανε η νικηφορος Δυση (1204) και δεν εχομε ακομη ανακτησει την εικονα των “ανατολικων”
@Πανας: ευχαριστω καλε μου φιλε, και ανταποδιδω τις ευχες! παντα με αγαπη και φαντασια εξοπλισμενοι εχουμε μιαν ελπιδα να μην παραμεινομεν εις την διαρκειαν των αιωνων μια μικρη τροχια κονιορτου