Η κανναβης εις τον Ελληνικον Πολιτισμον και την Κοινωνιαν – Cannabis in Greek Culture and Society

Προοιμιον

Το παρον πονημα ειναι εθνικου και ηθικοπλασματικου χαρακτηρα, οσονουπω δε και απελευθερωτικον καθοσον καταγραφει μεθοδικα επιστημονικα και παντελως ουδετερα την πορειαν της κανναβεως εις την ημετεραν πατριδαν, με εμφασιν εις την κοινωνιαν και τον πολιτισμον. Το μεγιστο ερωτημα περι της διασυσχετισεως και αλληλοπροσδιορισμου αναμεσα και ενδιαμεσα πατριδος πολιτισμου και κοινωνιας δεν θα το πραγματευθω. Ας περιμενετε αγαπητοι αναγνωστες δια το προσεχες μελλον. Ειναι ομως και μουσικοχορευτικον το πονημα, καθοσον η πολλη δουλεια σκοτωνει τον αφεντη. Εχει λοιπον και τραγουδια και χορο, χωρις ομως να χανει εις τιποτις τον επιστημονικον χαρακτηρα του.

Η αυστηρωτατη ουδετεροτης και αντικειμενικοτης του πονηματος αφορα επισης και το μεγιστο ερωτημα του κατα ποσον το χασισακι ειναι εθιστικο ή οχι, κατα ποσον σκοτωνει ή οχι, κατα ποσον σε βαραει και σε ριχνει ή οχι. Ποιος ειμαι εγω σε τελευταια αναλυση να διαπραγματευθω τετοια τεραστια ερωτηματα; Οχι! Αγαπητη Αναγνωστρια, δεν θα το πραξω! Διοτι απλουστατα ομολογω οτι ειμαι αναρμοδιος. Και εις την αγαπητωτατην πατριδα μας οπου ειμεθα ο ενας πλεον αναρμοδιος του ετερου, θα αποφυγω το ολισθημα!

Οπως παντα σε τετοιες περιπτωσεις, οφειλω να προειδοποιησω τις ευπαθεις ομαδες να αποφυγουν την αναγνωση και την ακροαση καθοσον θα υποστουν βλαβην μεγαλην, ισως δε και ανηκεστον, με απροβλεπτους συνεπειας γενικως και ειδικως. Ενδεικτικως αναφερω και ζητω την αποφυγην και αποστροφην των: καθαρων, αγνων, φιλησυχων χιμπατζηδων, θρησκευτικων και ηθικοπλαστικων σωματειων, φιλοπροοδων οργανωσεων, αποστρατων αξιωματικων και πολιτικων, εξημερωμενων ταρανδων, αποτριχωμενων λεπιδοπτερων, φιλελευθερων διανοουμενων, και αλλων ων ουκ εστι αριθμος. Πρωτιστως ομως, ολων οσων δεν εκαπνισαν ουδεποπωτε εις τον βιον τους ενα τσιγαρακι.

Ασμα: ΒΑΛΤΕ ΜΟΥ ΔΥΟ ΚΑΝΑΒΟΥΡΙΕΣ

Στιχοι και Μουσικη: Μιχαλη Δασκαλακη

Οταν πεθάνω θά(φ)ψτε με
σε μία γωνιά μονάχο
Και δίπλα το μπουζούκι μου – αμάν, αμάν
παρηγοριά μου να ‘χω.

Κανείς δε θέλω για να ‘ρθει – βρ’αμάν, αμάν
καντήλι να μ’ανάψει
ούτε κι αυτή που αγαπώ – αμάν, αμάν
για μένανε να κλάψει.

Βάλτε μου δύο καναβουριές – αμάν, αμάν
τον ίσχιο τους να ρίχνουν,
όταν φυσάει ο άνεμος – αμάν, αμάν
γλυκά να με δροσίζουν.

Βάλτε μου δύο καναβουριές
να κάνουν καναβούρια,
για να ‘ρχονται οι φίλοι μας – κι οι γκόμενες
να γίνονται μαστούρια.

Ειναι βαρειες οι καταβολες

(Απο εδω προεκυψε και η αλλαλαχη “ειναι βαρεια η φουντα του τσολια”).

Ενα από τα αρχαιότερα ιστορικά ευρήµατα, ένα αποµεινάρι της  ανθρώπινης υφαντουργίας,  είναι ένα κοµµάτι ύφασµα (καµβάς) φτιαγµένο από κάνναβη το οποίο χρονολογείται  -περίπου- από το 8000 π.Χ. Το παλαιότερο διασωθέν τεµάχιο από χαρτί κατασκευασµένο  πριν από 2.000 χρόνια στην  Κίνα φτιάχτηκε και αυτό από κάνναβη. Ακόµα παλαιότερα, τουλάχιστον 2.500 χρόνια πριν, οι τεχνίτες των Φαραώ χρησιµοποιούσαν την κάνναβη ως δοµικό συστατικό ανάµεσα στα άλλα υλικά για το χτίσιµο των πυραµίδων. (1)

Τα παλαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα χρήσης της κάνναβης τα βρίσκουμε στην Ταϊβάν και στην Κίνα πριν από περίπου 6 χιλιάδες χρόνια, ενώ σπόροι κάνναβης βρέθηκαν και στη σημερινή Ρουμανία σε θρακικό τάφο που χρονολογείται στα 3000 π.Χ. Απ’ ό,τι φαίνεται, το «μαγικό φυτό» συνοδεύει τις μεταναστεύσεις των ινδοευρωπαϊκών φυλών και πιθανώς έφτασε στην Ευρώπη μέσω των Σκυθών. Ο Ηρόδοτος μας διηγείται ότι οι Σκύθες έριχναν σπόρους κάνναβης σε χάλκινα τρίποδα, και οι μεθυστικοί ατμοί που δημιουργούνταν συνόδευαν τις θρησκευτικές τελετουργίες και τις γιορτές τους, γεγονός που επιβεβαιώθηκε το 1940 από αρχαιολογικά ευρήματα σε σκυθικούς τάφους στα σύνορα μεταξύ Μογγολίας και Σιβηρίας. (6)

Η κάνναβη είναι ένα φυτό με τρία υποείδη: Cannabis indica (ινδική), Cannabis sativa (ήμερη, κλωστική) και Cannabis ruderalis, η άγρια εξαδέλφη τους που φυτρώνει εκεί που δεν τη σπέρνουν. Και ενώ στο εξωτερικό ο διαχωρισμός μεταξύ ινδικής και κλωστικής είναι σαφέστερος, αφού η πρώτη λέγεται Cannabis και η δεύτερη Hemp, στην Ελλάδα, αυτή η συνωνυμία έχει προκαλέσει στην κλωστική βιομηχανική πολλά… τραβήγματα με τον νόμο. Και ενώ η ίδια περιέχει σε πολύ μικρό ποσοστό τη δραστική ουσία του χασίς (0,2%, που είναι το επιτρεπτό όριο σύμφωνα με την ΕΕ), σε αντίθεση με τις ποικιλίες της ινδικής που την περιέχουν από 7% ως 25%, η σύγχυση παραμένει μεγάλη.(2)

Οι λεξεις (5)

Χασις: η ινδικη κανναβη. [Το ρητινώδες εκχύλισµα που εκκρίνεται από τους βλαστούς του ονοµάζεται «χασίς» και χρησιµοποιείται για κάπνισµα προκειµένου να αυξήσει την ενεργητικότητα και την ευχάριστη διάθεση. (1)]

Χασικλης: προσωπο που κανει συστηματικα χρηση χασις.

Μαυρη, Μαυρο: το χασις.

Φουντα: το χασις, ως ναρκωτικη ουσια.

Τεκες: καταγωγιο οπου γινεται χρηση ναρκωτικων, χασικληδικο. Η λεξη ειναι τουρκικης προελευσης (tekke), και σημαινει και μοναστηρι, οπου ασκουνται δερβισηδες.

Κανναβουρι: ο καρπος του φυτου της κανναβης, ο οποιος χρησιμοποιειται ως τροφη για ωδικα πτηνα.

Κανναβοσχ(κ)οινο: το σχοινι που ειναι κατασκευασμενο απο ινες κανναβης.

Κανναβατσο: το χοντρο υφασμα απο λιναρι, βαμβακι και κανναβη, που χρησιμοποιειται για την κατασκευη πανιων πλοιου, σακιων. κλπ.

Εκτός από τα πανιά (από εκεί βγαίνει και ο όρος κανναβάτσο), τα σχοινιά και τους σπάγκους, η κάνναβη είναι ιδανική και για την παραγωγή χαρτιού (με τετραπλάσιες ποσότητες ινών ανά στρέμμα απ’ ό,τι τα δέντρα και πολύ πιο φιλικά στο περιβάλλον από την τοξική κοπή), για την παραγωγή μονωτικών υλικών (για παράδειγμα, το καννάβι που χρησιμοποιεί ο υδραυλικός), όπως και για την παραγωγή ελαίων για σαπούνια, βερνίκια και καλλυντικά. Δεν είναι τυχαίο ότι τα υποαλλεργικά πάνινα παπούτσια και ρούχα κατασκευάζονται από ίνες κάνναβης, ενώ τα αμαξώματα των αυτοκινήτων αντικαθιστούν σταδιακά τις ίνες φάιμπεργκλας με εκείνες της κάνναβης. Αλλά και ως καύσιμο, η μεθανόλη και διάφορα άλλα είδη έχουν την ίδια καταγωγή. Θέλοντας να επιβραβεύσει όλες αυτές τις μαγικές επιδόσεις του παρεξηγημένου φυτού, η ΕΕ εξέδωσε ήδη από το 1990 την οδηγία 1308/1990, επιδοτώντας την καλλιέργεια κάνναβης. (2)

Η βιομηχανια: Καναβουργειο Εδεσσης

Το κανναβουργείο της Εδεσσας κατασκευαστηκε το 1908 από τον Αυστριακό μηχανικό Λεοπόλδο Αϊγλ και λειτούργησε από το 1913 μέχρι το 1967. Ηταν το πρώτο εργοστάσιο στην Ελλάδα που έφτιαχνε σπάγκους και καραβόσκοινα από ινδική κάνναβη, με ημερήσια παραγωγή που έφτανε τα 1.200 κιλά. Η διαδικασία κατεργασίας της πρώτης ύλης ήταν εξαιρετικά δύσκολη αλλά και μεθοδική. Στους χώρους που άλλοτε έσφυζε από ζωή σήμερα στέκουν βουβά τα εξαρτήματα, οι μηχανές, ο υδροστρόβιλος, οι άξονες μετάδοσης, η γεννήτρια, οι τροχοί και άλλα.

Τα φορεία που έχουν απομείνει στον χώρο του κανναβουργείου θυμίζουν τις δύσκολες εποχές με τα πολλά ατυχήματα από τους δεκάδες ιμάντες που χρησιμοποιούνταν για τη μετάδοση της κίνησης. Στο μπροστινό μέρος του κτιρίου λειτουργεί το καλαίσθητο εστιατόριο «Κανναβουργείο». Από τον χώρο του εστιατορίου μπορείτε να δείτε τους χώρους επεξεργασίας και παραγωγής σκοινιών, καθώς και τις παλιές μηχανές.

Ασμα: ΟΙ ΚΑΠΝΟΥΛΟΥΔΕΣ

Στιχοι και Μουσικη: Μπαγιαντερας

(Το καταπληκτικον του ασματος αρχιζει απο τον τιτλο του. Ειναι στον πληθυντικο, ενω η πρωταγωνιστρια ειναι μια, η ομορφη καπνουλου. Πληρης συγχυση, και πληρης διαυγεια! Χαιρε Αρχαιο Ελληνικο Πνευμα!)

Βρε καπνουλού μου έμορφη σ’ αρέσει το ντουμάνι
κι εμένανε με παρατάς ρέστονε και χαρμάνη.

Όταν σχολάσεις γίνεσαι μια κούκλα πρώτη φίνα
και την πουλεύεις πονηρά στη Βούλα στη Ραφήνα.

Τους μάγκες πάντα προτιμάς κι όλους τους παραλήδες
μα ζούλα πάντα κυνηγάς τους έμορφους νταήδες.

Και στο φινάλε πας γλεντάς με μάγκες στους τεκέδες
γιατί σ’ αρέσει ο μπαγλαμάς μπουζούκια κι αργιλέδες

Παραβατικοτητα: Ακομη και ο Αγιος Κολαζεται

Με χασίσι μυρωδάτο φορτωμένος υπάλληλος της Εισαγγελίας Αθηνών , σε όχημα του υπουργείου ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ!!!

• Σε βάρος του συλληφθέντα σχηματίστηκε δικογραφία κακουργηματικού χαρακτήρα για τα αδικήματα της μεταφοράς και εμπορίας ναρκωτικών ουσιών.

Ασμα: ΤΟ Β(Π)ΑΠΟΡΙ ΑΠ’ΤΗΝ ΠΕΡΣΙΑ

Στις 7 Ιανουαριου 1977 οι Αρχες στα Ισθμια της Κορινθιας απο καρφωτη πιανουν το μοτορσιπ “Γκλορια” με 11 τοννους χασισι. Ο Τσιτσανης γραφει λιγο μετα το θρυλικο παραβατικο τραγουδι που χαλαει κοσμο ακομη και σημερα  (περισσοτερα στον Γκρεκο).

Το βαπόρι απ’ την Περσία
πιάστηκε στην Κορινθία
Τόννοι έντεκα γεμάτο
με χασίσι μυρωδάτο

Τώρα κλαίν’ όλα τ’ αλάνια
που θα μείνουνε χαρμάνια

Βρε κουρνάζε μου τελώνη
τη ζημιά ποιος τη πληρώνει
Και σ’ αυτή την ιστορία
μπήκαν τα λιμεναρχεία

Τώρα κλαίν’ όλα τ’ αλάνια
που θα μείνουνε χαρμάνια

Ήταν προμελετημένοι
καρφωτοί και λαδωμένοι
Δυο μεμέτια, τα καημένα,
μεσ’ στο κόλπο ήταν μπλεγμένα

Τώρα κλαίν’ όλα τ’ αλάνια
που θα μείνουνε χαρμάνια

Η εκτελεση που ακολουθει ειναι με τον αειμνηστο Τσιτσανη. Που λεει το βαπορι παπορι. Ως εδει. Αλα τις!!!!

Ο τεκες και το μαυρο (7, σ. 110-111)

Ο Πειραιας τοτε ητανε γεματος τεκεδες. Ο πρωτος τεκες, εχω ακουσει, ητανε του Ζουανου του Καλοκαιρινου, τα λουτρα…

Μες στου Ζουανου την αυλη

σκοτωσαν ενα χασικλη

Ολοι οι τεκεδες ητανε ιδιοι. Ιδιοι κι απαραλλαχτοι. Μια καμαρα ητανε τεκες. Ενα σπιτακι ητανε τεκες. Ενα αλλο παραγκακι… Μολις φουμαρουνε οι χασικληδες, δεν τους ενδιαφερει αν ζουνε ή αν πεθαινουνε. Ειναι ησυχοτατοι, δεν πειραζουν ανθρωπο. Μονον να φαν θελουν οταν πεινασουν και τιποτε παραπανω, και να κοινηθουνε να βλεπουνε ονειρα. Δεν τους νοιαζει αν ο τεκες ειναι ενα παληοσπιτο.   Το ιδιο ητανε και του Μιχαλου, στα Χιωτικα.

Χαρμανης ειμαι απ’ το πρωι

και παω να φουμαρω

μες στον τεκε του Μιχαλου

ποχει το φινο μαυρο.

Κατω, αλλου ειχε χωμα, αλλου σανιδια αλλα περισσοτερο χωμα, γιατι καπου επεταζαμε και κανενα ζαφειρι. Ειχαμε δε εκει, μπροστα εκει στο λουλα, το μαγκαλι με τις φωτιες. Απο διαφορα καρβουνακια, απο καρυδια, απο αμυγδαλα, απο θυμαρια του βουνου. Ειχαμε και εναν ντενεκε, το οποιο εφτουσαμε ολοι μεσα. Την ωρα που επινες σ’ επιανε ο βηχας, ξερω γω τι, και για να βγαλεις, να καθαρισουν, ηταν μπροστα εκει ο ντενεκες με το νερο.

Ασμα: ΟΤΑΝ ΚΑΠΝΙΖΕΙ Ο ΛΟΥΛΑΣ

Στιχοι και Μουσικη: Γιωργος Μητσακης

Όταν καπνίζει ο λουλάς
εσύ δεν πρέπει να μιλάς.
Κοίταξε τριγύρω οι μάγκες
κάνουν όλοι, κάνουν τουμπεκί.

Άκου που παίζει ο μπαγλαμάς
και πάτα αργιλέ για μας.
Σα θα γίνουμε μαστούρια,
θα ‘μαστε πολύ προσεχτικοί.

Κανένα μάτι μη μας δει
και μας μπλοκάρουν δηλαδή.
Να μη βρούνε καμιάν αιτία
και μας πάνε όλους φυλακή.

Οι νομοι 

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν.1681/1919 περί αλητείας και επαιτείας, τιμωρούνταν {όστις, άεργος ων ή αποδεδειγμένως διάγων άτακτον βίον, επιδίδεται καθ’ έξιν εις χασισοποτίαν, φοιτών προς τούτο εις τοιούτου είδους καταγώγια ή άλλα ενδιαιτήματα με ποινή φυλάκισης ενός έτους και σε περίπτωση υποτροπής μέχρι δύο έτη. Κατά παλαιότερη, προσφιλή τακτική του νομοθέτη, τιμωρείται εδώ όχι μια συγκεκριμένη πράξη, αλλά ένας αφηρημένος αντικοινωνικός τύπος ατόμου. (8)

Ακολούθησαν ο ν. 2107/1920 «περί απαγορεύσεως της καλλιέργειας, της εμπορίας και της καταναλώσεως ινδικής καννάβεως», ο νομοτεχνικά πληρέστερος ως προς την τυποποίηση των πράξεων διακίνησης και χρήσης ναρκωτικών ν.5539/1932 «περί μονοπωλίου των ναρκωτικών φαρμάκων και του ελέγχου αυτών», ο οποίος περιλάμβανε για πρώτη φορά και πίνακα των απαγορευμένων ναρκωτικών ουσιών, ο ν. 6025/1934, ο α.ν. 2430/1940 και το ν.δ. 3084/1954, «περί τιμωρίας των παραβατών ναρκωτικών και μεταχειρίσεως των τοξικομανών», όπου πλέον αυστηροποιούνται σημαντικά οι προβλεπόμενες ποινές για πράξεις διακίνησης (κάθειρξη μέχρι 10 χρόνια και χρηματική ποινή μέχρι 10.000.000 δραχμές). (9)

Στο Αρθρο 1, παραγραφος 3 του νομου 4139/2013 οριζεται οτι:

“Στις παραπάνω ουσίες (ναρκωτικα) δεν περιλαμβάνονται τα ακατέργαστα συγκομιζόμενα προϊόντα που προκύπτουν από την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L χαμηλής περιεκτικότητας σε τετρα− ϋδροκανναβινόλη (THC) και συγκεκριμένα μέχρι 0,2%, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις καλλιέργειας των ποικιλιών κάνναβης του είδους Cannabis Sativa L, οι έλεγχοι τήρησης των όρων και προϋποθέσεων και κάθε σχετικό θέμα.

Τα κανναβοσκοινα

Οταν οι Πειραιωτες μαγκες χαρμανιαζανε, βγαινανε τσαρκα στο λιμανι για να βρουνε παλιους καβους. Μολις βρησκανε ενα, τον κοβανε ψιλα κομματια και τα τριβανε να φτιαξουνε χαρμανι. Το στεγνωνανε με προχειρο τροπο, και μετα το φουμαρανε. Αυτο μου το αφηγηθηκε φιλος Πειραιωτης που τα ακουγε στις γειτονιες οταν ητανε ητανε παιδι.

Ασχετος Επιλογος

Κλεινω αυτο το σεμνο αφιερωμα με ενα δημοτικο τραγουδι που βρηκα ολως τυχαιως (3). 

Επέθανε ο Γιάνναρος και έκανε διαθήκη,
Να μην τον θάψουν σ` εκκλησιά, ούτε σε μοναστήρι,
Να πάνε να τον χώσουνε σ` ένα σταυροδρόμι,
ν` αφήσουνε τον πούτσο του τρεις πιθαμές απάνω,
για να περνάει ο βασιλιάς να δένει τ` άλογό του.
Τ` ακούσαν τρεις καλόγριες και πα` να τον εβρούνε.
Η μια παίρνει το κερί κι η άλλη το λιβάνι
κι η τρίτη η χοντρόκωλη, πάει να κάτσει απάνω.

Η Επιστημη δεν εχει ορια, δεν εχει τερμα, δεν εχει πατο, δεν εχει ταβανι

Στη σελιδα “Πλινθοι και Κεραμοι“μπορεις αγαπητη αναγνωστρια να βρεις και αλλα αρθρα με επιστημονικο βαθος και συγκλονιστικη πρωτοτυπια.

Πηγες

1. Η Διαχρονικη Διαδρομη τηε Κανναβης. Ελευθερος Τυπος.

2. Η ελληνική πανσέληνος της κάνναβης. Το ΒΗΜΑ.

3. prkls

4. Τιποτα

5. Γ. Μπαμπινιωτη. Λεξικο της Νεας Ελληνικης Γλωσσας.

6. Η μαριχουανα του γιατρου μας ειναι η καλυτερη. Εφημεριδα των Συντακτων.

7. Μαρκος Βαμβακαρης. Αυτοβιογραφια. Εκδοσεις Παπαζηση. Αθηνα 1978.

8. Η πορεια της κανναβης και της απαγορευσης της. 

9. Ομιλία στο συνέδριο των ΥΠΕΞ – ΥΠ.ΥΓΕΙΑΣ – ΥΠ.ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (06/-3/2003)