Σιωπή κατά τη διάρκεια του γεύματος

Η πολυδιάστατη γαστρική ευδαιμονία και ευτυχία που μπορεί να προκαλέσει η εστίαση έχει για μένα προϋπόθεση την απόλυτη σιωπή κατά τη διάρκεια του γεύματος. Έτσι μπορώ να συγκεντρωθώ στο γεύμα, χωρίς παρεμβολές που διασπούν την συγκέντρωση των αισθήσεων μου στο γεύμα.
Συμπληρωματική επιθυμία μου είναι να μπορώ να μουγκρίζω (όσο πιο διακριτικά γίνεται) όταν η απόλαυση του γεύματος υπερβαίνει κάποια όρια. Και η κύρια αλλά και η συμπληρωματική επιθυμία μου όμως δύσκολα μπορεί να ικανοποιηθούν, εκτός βέβαια από τις περιπτώσεις που γευματίζω μόνος.

Συμπάσχων και συνοδοιπόρος μου στην σιωπηλή απόλαυση του γεύματος είναι ο Επιθεωρητής Μονταλμπάνο, δημιούργημα του Ιταλού συγγραφέα Αλμπέρτο Καμιλέρι. Ο Μονταλμπάνο έχει μια έντονη σχέση με το φαγητό. Είναι εκλεκτικός και το απολαμβάνει. Για να μπορέσει να το απολαύσει όμως δεν θέλει ούτε να μιλάει ούτε να του μιλάνε καθώς απολαμβάνει ένα ωραίο πιάτο. Πριν ή μετά μπορεί να συζητήσει. Η σιωπηλή απόλαυση ενός γεύματος αποτελεί για τον Μονταλμπάνο μια σύνθετη και πολυεπίπεδη διαδικασία, ένα είδος τελετής, όπως είναι η απόλαυση του τσαγιού στην Ιαπωνία. Έτσι δεν διστάζει να εκφράσει την επιθυμία του σε συνδαιτημόνες που δεν τους γνωρίζει, και θα μπορούσαν να τον παρεξηγήσουν ως αντικοινωνικό, ή ακόμη και αγενή. Εκφράζει την επιθυμία του στην αρχή, πριν έρθει στο τραπέζι το ορεκτικό και έτσι έχει τη συνείδηση του ήσυχη. Μικρά σχόλια στα ενδιάμεσα επιτρέπονται, αλλά όχι συζήτηση με προεκτάσεις και περιπλοκότητα. Η «απαγόρευση» της συζήτησης καθώς απολαμβάνει το γεύμα, επιτρέπει στον Μονταλμπάνο να συγκεντρωθεί σε κάθε πιάτο, και για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η ανάλωση του, να ξεχάσει τα πάντα όλα εκτός από το πιάτο που έχει μπροστά του.

W G Sebald. Photo by Eamonn McCabe


Έτερος συνοδοιπόρος ο ταγματάρχης Τζώρτζ Γουϊνταμ Λε Στράνζ, που αναφέρει ο Γερμανός συγγραφέας Ζέμπαλντ (W. G. Sebald) (1944-2001) στο οδοιπορικό πεζογράφημα του ‘Οι δακτύλιοι του Κρόνου’. Αφού βίωσε την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης Μπέργκεν Μπέλσεν ο ταγματάρχης επέστρεψε στην Αγγλία για να διαχειριστεί την μεγάλη κτηματική οικογενειακή περιουσία στην κομητεία του Suffolk. Εκεί απασχόλησε σαν οικονόμο και μαγείρισσα την Φλόρενς Μπαρνς με τον αυστηρό όρο ότι θα γευματίζει κάθε μέρα με τον ταγματάρχη σε απόλυτη σιωπή. Μετά τον θάνατο του, ο ταγματάρχης άφησε ολόκληρη την περιουσία του στην σιωπηλή του οικονόμο.