Unfulfilled Love (Ανεκπληρωτος Ερως): Leos Janacek – Kamila Stosslova

Σε προηγουμενη αναρτηση αναφερθηκα στο γραμμα της Τατιανας προς τον Ευγενιο Ονεγκιν. Ενας ανεκπληρωτος ερωτας, κατα κυριολεξια και οχι μεταφορικα, αφου οι δυο εν δυναμει εραστες ουδεποτε συναντηθηκαν ερωτικα, εχοντας συνεχεια τροχιες ασυμβατες.

Leos Janacek

Σημερα θα ηθελα να αναφερθω σε εναν αλλον ερωτα, αυτον αναμεσα στον αγαπημενο μου συνθετη Λεος Γιανατσεκ, και την Καμιλα Στοσλοβα, που τη συναντησε στο θερετρο Luhacovice. Ο Γιανατσεκ ηταν τοτε 63 ετων, σε ενα γαμο μαλλον συμβατικο και αχαρο, με τα δυο παιδια του νεκρα, Η Καμιλα ηταν 25 ετων, παντρεμενη με δυο παιδια, και ασχετη με τη μουσικη.

Kamila Stosslova
Kamila Stosslova

Η αλληλογραφια μεταξυ τους, αποτελει μνημειο ερωτικης αλληλογραφιας, πολλοι εμιλησαν περι εμμονης του γηρασκοντος συνθετου, που σφοδρα ερωτευτηκε την νεανιδα Καμιλα, την οποια αποκαλουσε “η Τσιγγανα μου”.

Στην πρωτη του επιστολη προς την Καμιλα, ο συνθετης γραφει: “Εισαι τοσο αξιαγαπητη στην εμφανιση και τον χαρακτηρα, που και μονο με την παρουσια σου καταφερνεις να δημιουργεις μια υπεροχη ατμμοσφαιρα”.

Γραφει ο Γιανατσεκ στην Καμιλα: ” Η Ζντενκα (η γυναικα του συνθετη) γνωριζει οτι σ’ αγαπω και οτι θα σ’ αγαπω μεχρι το τελος της ζωης μου”. Βεβαια η Ζντενκα ποτε δεν συμφιλιωθηκε με την σχεση του αντρα της με την Καμιλα. Η αυτοβιογραφια της ειναι γεματη καυστικα σχολια για την Καμιλα, την ελλειψη καλλιεργειας της και – ακομη κι αυτο – την Εβραικη καταγωγη της.

Η Καμιλα ηταν στο προσκεφαλι του Συνθετη οταν αφηνε την τελευται του πνοη.

Πανω απο το φερετρο του διαδραματιζεται μια αγρια σκηνη. Η Ζντενκα λεει στην Καμιλα: “Εκλεψες και κατεστρεψες τον αντρα μου”. Η Καμιλα ριχνει στην ανοικτη τσαντα χειρος της Ζντενκα το χρυσο δαχτυλιδι που της ειχε κανει δωρο ο Γιανατσεκ, λεγοντας: “Τωρα που πεθανε μπορεις να χαρεις, και να απολαυσεις λιγη γαληνη”.

Οι γνωμες για την “ολοκληρωση” του ερωτα διιστανται. Για 11 ολοκληρα χρονια ο Γιανατσεκ παρεμεινε πιστος στην θυελλα συναισθηματων που του δημιουργουσε η Καμιλα. Στα “Αποκρυφα Γραμματα” του προς αυτην απεικονιζεται η δημιουργικη του δυναμη, τα αδιεξοδα του συνθετη, και πλευρες της προσωπικοτητας του που δεν εχουν καταγραφει πουθενα αλλου. Το 1990 εκδοθηκαν για πρωτη φορα στην Αγγλικη γλωσσα, με την επιμελεια του μουσικολογου John Tyrrell. Οσοι ενδιαφερονται, η εκδοση εγινε απο τον εκδοτικο οικο του Πανεπιστημιου του Πρινστον.

Στη διαδρομη των 11 χρονων, η Καμιλα αλλαξε, απο ελαφινα της Βοημιας, με τα τερστια εκφραστικα ματια και το λεπτο προσωπο,  εγινε μια παχουλη κυρια, αυτο ομως δεν αλλαξε σε τιποτε τον ερωτα του Γιανατσεκ. Η Καμιλα παρεμεινε η Μουσα του Συνθετη, ανεξαρτητα απο το τι καταλαβαινε εκεινη απο τη μουσικη του.

Το παθος και η εμμονη του Συνθετη με την Αγαπημενη του, περασαν αυτουσια στο δευτερο απο τα δυο αριστουργηματικα κουαρτετα που εγραψε ο Γιανατσεκ. Στην Καμιλα οφειλεται και η εμπνευση για τις οπερες που συνεθεσε ο Γιανατσεκ στην ωριμη περιοδο του, οπως η “Κάτια Καμπανοβα”, η πρωτη “ωριμη” οπερα του συνθετη, αφιερωμενη στην Καμιλα, και βασισμενη στο θεατρικο εργο “Η Καταιγιδα” του Αλεξαντερ Οστροφσκυ. Το εργο βεβαια ειναι δραματικο, και η πρωταγωνιστρια αυτοκτονει πεφτοντας στο τρικυμισμενο ποταμι.

Luhakovice
Luhakovice

Παραθετω συνδεσμο Youtube προς το πρωτο μερος του String Quartet No. 2 “Intimate Letters” απο το Aurelia String Quartet.

Σημειωση: Η ιστοσελιδα του περιφημου προγραμματος κλασσικης μουσικης του BBC Radio 3 παρουσιαζει ενα χαρτη της Βοημιας και Μοραβιας με τις τοποθεσιες που επαιξαν ρολο στη ζωη του συνθετη.

12 comments

  1. Απο τις εικαστικες τεχνες .. στο στομαχι, στον ερωτα και στην Οπερα. Το μπλογκακι σας αγαπητωτατε μας φερνει μερα με τη μερα πιο κοντα στην ευαισθητη προσωπικοτητα σας. Και μαθαινουμε καινουργια πραγματα για ολα και για σας. Ο ερως δεν υπαρχει αμφιβολια οτι ειναι κινητηρια δυναμη τεραστια. Και δυναμη δημιουργιας. Εδω παλι δε ξερουμε αν ολοκληρωθηκε ο ερως αλλα δεν υπαρχει αμφιβολια για την αμοιβαιοτητα του. Παντως ειναι αληθεια οτι πισω απο καθε δημιουργο υπαρχει καποια μουσα (χωρις να περιοριζω τις εννοιες του φυλλου)Οπως και να εχει, αν απο ολη αυτη τη θυελλα εμεινε αυτη η μουσικη τοτε χαλαλι ο χαλασμος. Καλο απογευμα Κυριακης!

  2. 1]Ήθελα να σχολιάσω στο ποστ με τους πίνακες σου, αλλα δεν βρήκα είσοδο για σχόλια. Υπέροχη ζωγραφική! Μπράβο σου.
    Ξανάπιασα κι εγώ τα πινέλα μου τις τελευταίες μέρες.

    2]Ήθελα να σχολιάσω και στο οσομπούκο αλλα ούτε κι εκει βρήκα είσοδο. Μας ξελίγωσες.

    3]Σχολιάζω και σ’αυτό το ποστ. Αχ αυτοί οι έρωτες.
    🙂

  3. Ο έρωτας ανθίζει στις καρδιές των μεγάλων καλλιτεχνών, είναι μυστήριο, πόνος, χαρά αλλά προπάντων κίνητρο για δημιουργία. Αυτός ο έρωτας μπορεί να ξεχωρίσει τους ανθρώπους στην καλλιτεχνία τους και να τους ωθήσει ένα βήμα παραπέρα.
    Ευχαριστούμε που μας έφερες αυτή την ιστορία, τόσο μεγάλη και δυνατή.
    Είσαι υπέροχος, πώς ξέρεις να χαϊδεύεις τ΄αυτιά, το στομάχι, τα μάτια και το ένσκτικτο. Ενας αληθινός καλλιτέχνης.

  4. @Δεσποιναριον: πολυ μου αρεσε η φραση “αν μετα απο ολη αυτη τη θυελλα εμεινε αυτη η μουσικη, τοτε χαλαλι ο κοπος!” που τα λεει ολα! το θεμα ειναι τι γινεται οταν η θυελλα δεν παραγει ουτε μουσικη, ουτε …

  5. @ΔεσποιναΚ: ποιος κακος δαιμονας απηγορευσε τον σχολιασμον; θα ευρεθει και θα εξορισθει! συγγνωμη για την ταλαιπωρια!
    1/ζωγραφιες: ευχαριστω για τον επαινετικο και υποστηρικτικο σου λογο, αναμενω να δω μετα χαρας τα λαδια και τις νερομπογιες σου, οι φωτο σου ειναι υπεροχες!
    2/καλη ορεξη!
    3/αχ αυτοι οι ερωτες!

  6. @Ιουστινακι: δεν τα αξιζω τοσα καλα λογια, μονο λιγα, ετσι για το ηθικο…
    σα ναυαγος αισθανομαι αγαπητη μου φιλη, και οχι σαν καλλιτεχνης!

  7. Τωρα ψυχανεμιζομαι οτι εισθε στα “νταουν” σας. Οι ναυαγοι κανουν σινιαλα μεχρι να τους δουν και να τους περιμαζεψουν. Και οταν συνελθουν αρχιζουν καινουργιο ταξιδι γιατι η ανυσηχη τους φυση παντα διψα για περιπετειες. Και οταν η θυελλα δεν παραγει μουσικη τοτε.. τραγουδαμε απο μονοι μας. Σας παρακαλω, καντε κατι, βαλτε μια φαντεζι γραβατα, ενα κοκκινο μπερε, χαμογελαστε!

  8. @Δεσποιναριον: ποσο δικηο εχετε! απο ταξιδι σε ταξιδι και απο ναυαγιο σε ναυαγιο! ετσι ειμαστε εμεις οι “ναυτικοι”…
    θυμαμαι σε οικογενειακα τραπεζια πριν απο χρονια που ερχοντουσαν και οι καπεταναιοι της οικογενειας και μας λεγανε τα κατορθωματα τους, κι εγω καθομουνα και ακουγα και το μυαλο μου ταξιδευε για τους τυφωνες στον Ειρηνικο, τους πειρατες του Ινδικου και αλλα παρομοια!
    και τραγουδαμε, και κλαιμε, και γελαμε, και για να σας ευχαριστησουμε ολο και κατι θα μαγειρεψουμε!

  9. Kαιρό σας διαβάζω γιατί μου αρέσει πολύ το ριαλ μπλογκινγκ που έχετε δημιουργήσει εσείς οι τρείς φίλες και το καταδιασκεδάζω. Διακρίνω πολύ στυλ και ποιότητα στη γραφή σας !!! Μμμ και κάτι άλλο … να επειδή διάβασα τα σχόλια… Μετά από μία δυνατή κρίση πάντα βγαίνει κάτι πολύ δυνατό και δημιουργικό από κάθε εμπλεκόμενο αρκεί να βρίσκεται σε ενγρηγόρηση . Εστω και πρωταθλητισμός στο κολύμπι 😉

  10. @Penelope: καλως ηλθατε και καλην εσπερα!
    οντως εδω εχουμε πλησιασει τις δυο ηπειρους, και ισως και τους δυο αιωνιους αντιπαλους, αφου ειμαστε δυο – δυο και στα δυο μετρηματα!
    πανω απολα ομως το διασκεδαζουμε!
    και επειδη ολοι ειμαστε της ανοικτης κοινωνιας, κοπιαστε Πηνελοπη!
    σωστα τα λογια σας και ενισχυτικα, και σας ευχαριστω!
    ουδεν κακον αμιγες καλου!

  11. @roadartist: καλως ορισατε! μια ιστορια περα απο τα ορια τα καθημερινα, για οσους μπορουν να αισθανονται, να αγαπουν, να εκφραζονται ακομη και αν αυτο τελικα τους καταστρεφει…

Comments are closed.