Επιθυμία

«Ο άνθρωπος υποφέρει σε ολόκληρη τη ζωή του, και αυτό προκαλείται από  την επιθυμία. Ο μόνος τρόπος για να δραπετεύσει από αυτήν την κατάσταση είναι να απαρνηθεί παντελώς την επιθυμία.»

Arthur Schopenhauer, Γερμανός Φιλόσοφος

Ια

Πολλές φορές οι επιθυμίες δεν είναι θετικές, αλλά αρνητικές. Επεξηγώ πάραυτα. Ας υποθέσουμε ότι επιθυμώ ένα κόκκινο μήλο. Η επιθυμία είναι θετική όταν μου αρέσει το κόκκινο μήλο σαν αυτό που είναι, δηλαδή ένα κόκκινο μήλο. Η επιθυμία είναι αρνητική όταν μου αρέσει το κόκκινο μήλο επειδή δεν είναι ένα πράσινο μήλο.

Όταν η επιθυμία είναι θετική, είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή, αν όχι άμεσα, να αποκτήσω επίγνωση του τι είναι ένα κόκκινο μήλο.

Όταν η επιθυμία είναι αρνητική, οι πιθανότητες να αποκτήσω την επίγνωση του κόκκινου μήλου είναι πολύ λιγότερες. Το πιο πιθανό είναι να παραμείνω εγκλωβισμένος στην άρνηση του πράσινου μήλου.

Αυτή η άρνηση όμως μπορεί να με κρατήσει πολύ μακριά από το να γνωρίσω το τι είναι ένα κόκκινο μήλο.

Τα ανωτέρω ισχύουν και σε περίπτωση που αντί για “μήλο” γράψετε “επάγγελμα”, “φίλος/φίλη”, “ερωμένος/ερωμένη” και ούτω καθ’ εξής.

Ιβ

Σχολιάζουσα την ανωτέρω τοποθέτησιν μου μία γνωστή μου θύμισε τον στίχον «άσπρα μούρα, μαύρα μούρα», οπότε και εγώ ευαισθητοποιηθείς καταλλήλως απήντησα ότι δεν μπορώ παρά να ενθυμηθώ την στιχουργική συνέχεια (“είσαι μια παλιο-χαμούρα”), ήτις παραπέμπει εις την εξισωτικήν μηδενιστικήν προσέγγισιν σύμφωνα με την οποίαν “τι Παπάγος τι Πλαστήρας”, ή έτι πλησιέστερον, “τι μπρόκολα τι λάχανα”.

Σύμφωνα με αυτήν και οι δύο επιλογές απορρίπτονται καθόσον ανήκουν εις μη επιθυμητήν κατηγορίαν, απορρίπτονται δηλαδή συλλήβδην όλα τα μήλα, ανεξαρτήτως χρώματος και λοιπών χαρακτηριστικών. Θα μου επιτρέψετε να χαρακτηρίσω την προσέγγισιν αυτήν ως το επόμενον στάδιον της αρνητικής επιθυμίας. Ήγουν ότι το υποκείμενον που επόθησε το κόκκινον γεώμηλον επειδή δεν του άρεσε το πράσινο, κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι ούτε το κόκκινο του αρέσει, οπότε απορρίπτει άπαντα τα γεώμηλα και πάει για άλλα.

Πρόκειται δηλαδή για επιδείνωση, για το επόμενο στάδιο, όπου δεν υπάρχει πλέον ουδέν στοιχείον επιθυμίας, αλλά μόνο καθολική απόρριψις. Το υποκείμενο μεταβαίνει από την αρνητική επιθυμία στην καθολική απόρριψη. Κάπως έτσι εκλογικεύονται και λαϊκές ρήσεις όπως “όλες οι γυναίκες είναι… εκτός από την μητέρα μου”, ή “όλοι οι άντρες είναι γουρούνια”, και πολλά άλλα παρόμοια. Η μετάβαση στην καθολική απόρριψη, που συνοδεύεται από τον θάνατο της επιθυμίας, βρίσκεται στην βάση και της ουτοπικής αντιλήψεως σύμφωνα με την οποία στον Παράδεισο θα είναι όλα καλύτερα σε σχέση με τον παρόντα βίο. Πιλάφια, ουρί, Άγιος Πέτρος, και όλα τα σχετικά. Και βέβαια, μην ξεχνάμε ότι έτσι γυρνάμε εκεί από όπου εκδιωχθήκαμε, δηλαδή εις τον Παράδεισον, μόνο που τώρα δεν μας αρέσουν πια τα μήλα.

ΙΙ

Α. Τα χάδια και τα φιλιά θεωρούνται αποδεικτικά στοιχεία παθιασμένης επιθυμίας

Β. Χρειάζονται αποδεικτικά στοιχεία για την επιθυμία;

Γ. Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στα αποδεικτικά στοιχεία και την εξήγηση;

Δ. Είναι η εξήγηση το πρώτο βήμα στην απόδοση νοήματος σε ένα συμβάν; 

Ε. Η απόδοση νοήματος είναι λογική πράξη ή είναι υπεράνω λογικής;